[Review sách] Sức mạnh của thói quen – Charles Duhigg
Review sách Sức mạnh của thói quen – Tác giả Charles Duhigg – Một quyển sách được ra đời với mục đích giúp người đọc thấu hiểu bản thân thông qua cách nhìn nhận và thái độ trước những thói quen đời thường.
Contents
Lời bạt
Bạn mong chờ điều gì vào cuộc sống hiện tại của chính mình? Một sự đổi mới từ nhận thức đến hành động để học tập và làm việc hiệu quả với mục đích gặt hái nhiều thành công? Hay chỉ đơn giản đặt ra kế hoạch điều chỉnh và rèn luyện bản thân để có cuộc sống lành mạnh. Đó là trên lý thuyết, sự thật hơn 80% mọi người đều bỏ cuộc ở 1/3 chặng đường vì thiếu sự quyết tâm, 15% đuối sức ở quãng 2/3 vì mù mờ về định hướng và chỉ gần 5% số ngườiđến đích trong gian khổ. Bạn cần một giải pháp tối ưu. Hãy bắt đầu tìm hiểu về thói quen cùng Charles Duhigg qua “Sức mạnh của thói quen” một quyển sách dành cho mọi độ tuổi và tôi khuyên bạn nên đọc ngay từ bây giờ.
Bạn biết gì về thói quen?
Có khi nào bạn tự hỏi mọi hành vi và hoạt động sống của bản thân phát xuất từ đâu không? Một trong những con đường của việc bạn làm từ cử chỉ nháy mắt đến cách giải quyết vấn đề đều được hình thành theo những cơ chế nhất định, trong đó có cơ chế thói quen. Vậy thói quen là gì? Đó là các hành vi, hoạt động được lặp đi lặp lại với tần suất thường xuyên trong sinh hoạt hằng ngày.
Sáng sớm, bạn bước chân trái hay chân phải xuống giường? Bạn ăn sáng ở nhà hay ở quán trước khi đến nơi làm việc? Bạn có thường ăn vặt trong giờ làm không? Bạn hay thức khuya đọc sách chứ? Sự lựa chọn và hành động của bạn trong mỗi trường hợp trên đều bắt nguồn từ thói quen. Để tồn tại lâu dài hay ngắn ngủi, thói quen phải dựa trên nhiều yếu tố nội tại và ngoại tại.Biết về thói quen thôi vẫn chưa đủ để bạn làm chủ cuộc đời mình: hãy hiểu và kiểm soát chúng.
Thói quen tác động đến cuộc sống như thế nào?
Với suy nghĩ của nhiều người, thói quen chỉ thuộc về đời sống sinh hoạt cá nhân và ít nhiều bị cảm tính chi phối nên trở thành nhân tố thứ yếu. Thực chất, thói quen có sức ảnh hưởng và tầm quan trọng hơn bạn nghĩ. Những tác động sâu xa và nguyên bản của mỗi vấn đề thông thường đều đến từ những điều nhỏ nhặt mà ta đã bỏ qua, thói quen là một ví dụ điển hình.
Xét từ phương diện cá nhân, thói quen là một phần ý thức “tự động” thuộc não bộ. Não bộ đóng vai trò chính yếu thúc đẩy và điều khiển ý thức lẫn hành vi của mỗi người. Vì vậy, thói quen có khả năng tác động đến hành vi mà đôi khi ý thức không thể kiểm soát. Mỗi người không chỉ có một thói quen, mỗi thói quen không chỉ ảnh hưởng đến một khía cạnh cụ thể mà có sự liên đới trong nhận thức, hành vi tương tác của chủ thể đối với bản thân cũng như xã hội. Với thị trường thương mại, việc phân tích đánh giá thói quen của khách hàng/ người tiêu dùng lại là một câu chuyện khác, có tầm vĩ mô mang đến các giá trị to lớn cho những doanh nghiệp đầu tư và phát triển về con người.
Thói quen có thể hủy hoại cả một cuộc đời ấm êm, một gia đình hạnh phúc và cũng có thể làm vực dậy cả một tập thể đang đứng trước nguy cơ xuống dốc. Thói quen vừa là người bạn tốt vừa là kẻ thù tùy thuộc vào tính chất và giá trị của chúng đối với cuộc sống của mỗi cá thể.
Cách thói quen được hình thành
Khi đặt vấn đề thói quen được hình thành như thế nào, chúng ta thường có suy nghĩ thói quen đến một cách ngẫu hứng và tự nhiên dựa trên bản chất, lối sống của mỗi cá nhân. Thực chất, thói quen được tạo ra theo cơ chế nhất định. Khi thói quen đi vào hoạt động sau một thời gian dài với tần suất lặp lại cao sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người. Hiện tượng đó được gọi là thói quen bền vững. Chứng nghiện là thói quen bền vững tiêu cực. Bất kể điều gì đạt đến cơn nghiện cũng đều có tác hại đối với cuộc sống vì làm mất đi tính điều độ, sự cân bằng trong quỹ đạo hoạt động thể chất và tâm lý ở mỗi cá nhân. Chứng nghiện là hành vi bị mất kiểm soát khi cơn thèm khát (vượt cả mức độ mong muốn) trỗi dậy thôi thúc chủ thể thực hiện thông qua hoạt động để đi đến đích thỏa mãn hoặc đạt được giá trị nào đó. Từ đây, ta có thể hình dung thói quen được hình thành theo trình tự như sau:
Gợi ý –> hành động –> phần thưởng
Gợi ý chính là nhân tố kích thích, chất xúc tác để tạo sự thèm muốn trỗi dậy. Sự ham muốn này thúc đẩy hành động xảy ra để nhằm đạt được mục đích ta gọi đó là phần thưởng. Ban đầu các gợi ý sẽ trở nên mơ hồ và không đủ sức thúc đẩy hành động diễn ra để chạm đến phần thưởng. Nhưng càng về sau với cường độ lặp đi lặp lại của việc xuất hiện gợi ý sẽ dần trở thành phản xạ tự nhiên dẫn đến hành động được thực hiện tự động không tính toán (không có sự can thiệp của não). Trong quá trình hình thành thói quen, phần thưởng là yếu tố quan trọng quyết định một thói quen có được duy trì hay không? Trong lĩnh vực thương mại, muốn quảng cáo thành công một sản phẩm cần phải đưa ra “phần thưởng” có sức hấp dẫn đáp ứng nhu cầu và lợi ích thực sự của người tiêu dùng. Các nhà Marketing sẽ tạo chiến lược quảng cáo và điều hướng thói quen tiêu dùng, tạo sức hút cho sản phẩm. Charles Duhigg sẽ nói rõ hơn về điều này với các bạn ở chương 2 và 3 trong “Sức mạnh của thói quen”.
Bạn có thể quên vì trí nhớ kém nhưng bạn sẽ làm theo quán tính của thói quen hằng ngày. Do đó cơ chế hoạt động của thói quen và khả năng ghi nhớ hoàn toàn được khu biệt. Bạn không nhất thiết phải vận động trí não để ghi nhớ tất
cả mọi thứ nếu như bạn biết cách tạo ra những thói quen bền vững lành mạnh.
Bạn có thể thay đổi thói quen nếu bạn muốn!
Có bao giờ bạn nghĩ nên chấm dứt một thói quen xấu/ cơn nghiện nào đó đang tác động tiêu cực đến cuộc sống của bản thân? Và nếu bạn đã nghĩ đến nhưng vẫn chưa tìm ra giải pháp hãy để Charles Duhigg mách bạn một bí quyết để loại bỏ những thói hư tật xấu ngay bây giờ.
Nếu thói quen được hình thành dựa trên sức hút của phần thưởng thì việc thay đổi thói quen lại tập trung vào cách thay thế hành động. Bạn vẫn nhận được phần thưởng từ thói quen cũ nhưng bằng một cách khác mới mẻ hơn, “lành mạnh” hơn.
Trước hết hãy xác định động cơ ( gợi ý) bạn muốn phần thưởng đó là gì? Nếu duy nhất chỉ có con đường cũ (hành động cũ/ thói quen cũ) thì đó là câu chuyện khá phức tạp. Nhưng nếu bạn còn hoang mang và chưa xác định được động cơ đúng đắn vì có quá nhiều tình huống thì hãy thử “trải nghiệm” lần lượt với từng động cơ. Khi đã xác định được động cơ thực sự bạn cần nỗ lực điều chỉnh hành động phù hợp và kiên trì lặp đi lặp lại cho đến lúc thói quen mới được hình thành. “Sức mạnh của thói quen” sẽ là quyển cẩm nang cầm tay bạn viết nên kế hoạch cụ thể để thay đổi thói quen của chính bạn.
Bạn sống đúng khi có thói quen đúng
Nhiều cuộc điều tra hay những sự kiện lịch sử có sức ảnh hưởng đến nhân loại cho ta thấy thói quen chi phối hầu hết mọi hoạt động sống của con người từ chuyện ăn uống, sinh hoạt cá nhân đến cách giải quyết vấn đề hay thậm chí là khả năng lãnh đạo. Thói quen sẽ in hằn vào nếp sống, lối tư duy và tầm nhận thức của mỗi cá nhân trước các tình huống phát sinh từ xã hội cộng đồng. Bạn chỉ có thể thành công khi có thói quen sinh hoạt lành mạnh và thói quen tư duy của người thành công. Bạn chỉ sống đúng khi có thói quen đúng.
Lời kết
Sức mạnh của thói quen qua lời chia sẻ chân thành của Charles Duhigg về những mảnh đời, số phận riêng lẻ: có người lầm lạc vì cám dỗ, có người lại không ngừng nỗ lực thay đổi nghịch cảnh. Hay các câu chuyện chính trị cân não hay quá trình làm giàu của những thương hiệu có tầm ảnh hưởng thế giới sẽ giúp bạn tri nhận nhiều hơn về bản chất và lợi ích của thói quen.
Trong đó, một số hoàn cảnh đặc biệt và là nhân chứng sống của thời đại qua lời kể của Charles Duhigg mang đến cho ta cái nhìn khác về thói quen. Thành công hay thất bại trong cuộc sống đều do chúng ta quyết định. Thay đổi bản thân không bao giờ là muộn, hãy hành động ngay từ lúc này, sau khi bạn biết và đọc quyển sách Sức mạnh của thói quen. Hãy tin tôi, bạn sẽ không cảm thấy lãng phí thời gian khi đọc quyển sách này đâu.
Sức mạnh của thói quen
149.000₫ 111.000₫
Tác giả: Charles Duhigg
Nhà xuất bản: NXB Lao Động – Xã Hội
Hình thức bìa: Bìa Mềm